Haji Firuz

Als iemand die Iran volgt en de geschiedenis van het land goed kent, moet ik, in het kader van de discussie over het vermeende racistische karakter van Zwarte Piet, toch hiervan melding maken: ook Iran kent een soort zwarte piet, ‘haji firuz’ genaamd. Haji Firuz, een figuur die in het zwart is geschminkt en felrode lippen heeft, is jaarlijks in de Iraanse straten op te merken tijdens het feest van het Perzische nieuwjaar, ‘Noruz’, dat jaarlijks samenvalt met het begin van de lente, omstreeks 20 maart. Haji Firuz speelt tamboerijn en zingt liedjes voor kinderen en hun ouders. De traditie zou stammen uit de tijd dat in het oude Perzië het zoroastrisme nog de staatsgodsdienst was, voor de komst van de islam. Haji Firuz zou een vuurbewaker voorgesteld hebben van wie de huid zwartgeblakerd is door de rook. De energie van de schepper wordt in het zoroastrisme weergegeven door zonlicht en vuur. Aan het eind van jaar zou Haji Firuz bij mensen zijn langsgeweest en hen aangespoord hebben om hun oude spullen te verbranden.

Het christendom heeft als godsdienst heel veel elementen ‘gestolen’ van het zoroastrisme, dus het zou niet verwonderlijk zijn dat ze voor de figuur van Zwarte Piet ook daar hun inspiratie vonden. Met racisme heeft het dus niets te maken.

In 2009 werd het feest van Haji Firuz vermeld op de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid. In 2010 werd de feestdag ook erkend door de VN.

De VN is vandaag de organisatie die nu ‘onze’ Zwarte Piet’ racistisch en een terugkeer naar de slavernij noemt.

Is daarmee niet alles gezegd?